Tarihçe
Hacılar köyünün kuran sülaleler buraya 15. yüzyılda Adana’nın Kozan ilçesinde Hacılar köyü ve civarından gelmiştir. Eğer köyü kuranlar Hacılar obasına mensup ise Bayat boyundan olmaları gerekir.
Hacılar halkı ilk defa 1411-1500 yılları arasında, ilçe sınırları içerisindeki Beğendik mahallesinin “Dört Kuyular” mevkiine yerleşmiş olup, daha sonra Kayseri yöresinde büyük etkinlik kuran Avşarların baskıları sonucu 1726 yılında yerleştikleri Dört Kuyular mevkiini terk ederek şu anda bulunulan yere yerleşmişlerdir.
İdari bakımdan önceleri Kayseri Merkez İlçeye, daha sonra ise Melikgazi İlçesi’ne bağlı olan Hacılar, 18.05.1990 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 3647 Sayılı Kanunla 09.09.1991 tarihi itibarı ile ilçe olmuştur.
Coğrafi Yapı
İlçe, Kayseri ilinin güneyinde, Erciyes Dağı eteklerinde kurulmuştur. Kayseri’ye 11 km. uzaklıkta olup, dutlarıyla ünlü Eğribucak Bağları’na yakındır. İlçenin merkez rakımı 1350 m.dir. Erciyes Dağı’nın önemli bir bölümü ilçe sınırları içerisinde bulunmaktadır. İlçenin kuzey ve doğusunda Melikgazi, güneyinde Develi, batısında ise İncesu İlçesi bulunmaktadır. İlçe sınırları içerisinde Erciyes Dağı dahil olmak üzere irili ufaklı 15 civarında dağ bulunmaktadır.
İlçe arazisi, küçük ekim alanları ve bahçeleri dışında genellikle volkanik kaya ve tepelerden oluşmaktadır. Arazi yapı itibariyle güneyden kuzeye, batıdan doğuya doğru eğimlidir. İklimi kışları soğuk ve yağışlı, yazları sıcak ve kuraktır. Ancak doğa güzelliği, mesire yerleri, bağ ve bahçeleri ile gezilip görülmeye değer bir ilçedir. İlçenin 208 km2 yüzölçümü bulunmaktadır. İlçe sınırları içerisinde kayda değer akarsu ve göl bulunmamaktadır.
Ekonomik Yapı
Halk önceleri bağcılık, tarla ziraatı, hayvancılık ve el sanatları ile meşgul iken, günümüzde sanayi ve ticaret ön plana çıkmıştır. Bugün ilçede tarla bitkileri ve meyvecilik alanındaki faaliyetlerin ekonomik önemi kalmamıştır. Karpuzsekisi ve Hürmetçiçiftliği köylerinden her ikisinde de geniş meralar bulunup, büyükbaş hayvan yetiştiriciliği bakımından önemli potansiyele sahiptir. İlçede 3000 büyükbaş hayvan, 4000 kadar da küçükbaş hayvan mevcudu olup, 2 tavuk çiftliği faaliyetini sürdürmektedir.
Dokumacılık 1950’li yıllarda halkın en önde gelen geçim kaynağı durumundaydı. Evlerde ilkel bir şekilde dokunan bezler Kayseri’de ve civarında satılırdı. Bu bezlere “Hacılar Bezi” adı verilirdi. Teknolojinin ilerlemesi ile birlikte, dokumacılık yerini ticaret ve sanayiye bırakmıştır. Hacılar Halkı, ipekli ve yünlü halı dokumacılığı, mobilya imalatı ve ticarette büyük başarı göstererek İl çapında kendisini kanıtlamış ve söz sahibi olmuştur.
Ayrıca ilçe sınırları içerisinde 1974 yılında kurulan HES kablo fabrikası ile başlayan imalat sanayii giderek geliştirilerek bugün HES Kablo, HES Fiber Optik, HAS Çelik, HES Makine ve HES Kimya sanayi, İstikbal Mobilya, İpek Mobilya, Kilim Mobilya, Bellona Mobilya gibi birçok uluslararası marka ortaya çıkmıştır. Sanayileşme çabaları 1999 yılında “Hacılar Özel Organize Sanayii”nin kurulmasıyla sonuçlanmış ve böylece Türk sanayiinde Hacılar kendine özel bir yer edinmiştir. Daha sonra bu bölge Kayseri Organize Sanayi Bölgesine katılmıştır. Bölgenin Hacılar tarafında 51 fabrikanın faaliyet göstermekte, ev tekstili ve oturma gruplarında öncülük yapan İpek, Fierra, Meşe, Kilim, Poli Mobilya ve Merkez Çelik ile Emek Mensucat bunlar arasında sayılabilir. Ayrıca çeşitli sanayi dallarında Hes Kimya, Akelyaf, Köseoğlu Sunta, Kayplas, His tekstil, gibi sanayi kuruluşları Türk Ekonomisine büyük katkılar sağlayan ve Hacılar sanayisini yurt içinde ve dışında temsil eden önemli firmalardır
Sosyal Yapı
İlçede Yukarı Mahalle, Orta Mahalle, Hasandağı ve Aşağı Mahalle konut bakımından eski ve taş binalardan oluşup bizlere batı karadenizin gözbebeği safranbolu’yu anımsatmaktadır,gelinip görülesiyi bir ilçedir. Yeni Mahalle, Erciyes ve Akyazı Mahallelerinde betonarme konutlar inşa edilmektedir. Ayrıca Beğendik, Yediağaç ve Akdam Mahalleleri yerleşim itibariyle bağ ve bahçeleri dikkat çekerek güzel bir görünüm sergilemektedir.
İlçe merkezinde Hacılar Belediye Spor Kulübü faaliyet göstermektedir. İlçe sınırları içerisinde spor sahası tamamlanarak Gençlik ve Spor İl Müdürlüğüne devredilmiştir. Hacılar Erciyes futbol takımı 1. lige cıkmayı başarmıştır ama önce hacılar ismi silinmiş sonrada başarılı olamayan kayseri spor kulübü ile isim değişikliğine gitmiş şu anda kayseri spor olarak süper lig de bulunmaktadır. Belediyeye ait bir kapalı yüzme havuzu mevcut olup, söz konusu havuz yarışmalar için standart ölçülere sahip değildir. [o havuz şimdi düğün salonu olup geçmişte yapılan yatırımlar yok olmuştur] İlçede 1962 yılından beri bir Halk Kütüphanesi hizmet vermektedir. görevlisi olmayan bir kütüphane olup öğrenci alınmamaktadır. Kapalı yüzme havuzu 1990 dönemindeki yerel yönetim tarafın dan bakımsız bırakılarak içi doldurulup düğün salonu yapılmıştır ayrıca şu anda bile yapılamayan bay ve bayanlar hamamı da yıktırılmış ve yeri park olmuştur.